Rozmnażanie
Rozmnażanie
Przeczytaj koniecznie: Rozród legwana zielonego w warunkach hodowli
Istnieją dwie teorie na temat rozmnażania legwanów zielonych w niewoli. Teoria za i teoria przeciw.
Za rozmnażaniem legwanów w niewoli przemawia następujący argument: dla każdego hodowcy rozmnożenie swoich podopiecznych to ogromne przeżycie i wspaniałe doświadczenie. W ten sposób pozyskujemy zwierzęta z własnych hodowli, nie z natury. Takie legwany na ogół lepiej i szybciej przystosowują się do warunków terraryjnych niż legwany pozyskiwane z natury. Lepiej również w ten sposób poznajemy biologię gatunku.
Przeciwko rozmnażaniu przemawia inny argument. Łatwy dostęp do młodych legwanów rodzi nieprawdziwe przekonanie, że śmierć młodego legwana to nic takiego ponieważ można sobie kupić nowego osobnika.
Ostatecznie to sam hodowca zdecyduje czy chce, czy też nie chce rozmnażać swoje zwierzęta.
Istnieją dwa podgatunki legwana zielonego: Iguana iguana iguana i Iguana iguana rhinolopha. Teoretycznie można by je łączyć, ale w naturze nie występują one na tych samych obszarach. W niewoli porządane jest unikać rozmnażań, które nie występują na wolności więc te dwa podgatunki nie powinny być łączone do rozrodu w naszych terrariach (Dale Belcher, Curator of Herpetology/Entomology, Albuquerque BioPark).
W naturze legwany zielone rozmnażają się osiągając dojrzałość płciową w wieku 2-3 lat. Są jajorodne. Samica składa jaja 5-8 razy w ciągu życia, raz w sezonie. Do kopulacji dochodzi na terytorium samca i po 3-7 tygodniach samica składa 14-76 jaj długości ok.40mm. Jak wiele jaszczurek tropikalnych legwan zielony nie ma ściśle określonego sezonu rozrodu. Może on wynosić od 1-3 miesięcy. Samica znosi jaja w porze suchej gdy nasłonecznienie gniazda jest duże, a młode wykluwają się w porze deszczowej gdy natura oferuje obfitość pożywienia. Na miejsce składania jaj samice wybierają plaże lub trawiastą sawannę i kopią długie nory zakończone komorą lęgową. Po złożeniu jaj samica zasypuje częściowo wejście do nory pozostawiając dostęp powietrza do niej. W komorze panuje temperatura 30 stopni. Młode wylęgają się po ok. 10 tygodniach i same wydostają się na powierzchnię. Mierzą wtedy średnio 75mm i ważą nieco ponad 10g. Są samodzielne i zaraz wyruszają na poszukiwanie pożywienia.
Pierwsze rozmnożenie w niewoli nastąpiło prawdopodobnie w Szwecji w 1957r. Rozmnażanie legwanów w Polsce w warunkach domowych należy do rzadkości. Po raz pierwszy w naszym kraju udało rozmnożyć się legwany w 1995 roku w Śląskim Ogrodzie Zoologicznym w Chorzowie. Nasuwa się tutaj pytanie: dlaczego rozmnażanie w domowych warunkach jest takie trudne? Niepowodzenia te wynikają głównie z błędów w prowadzeniu hodowli, a w szczególności w diecie. Zbyt częste i w dużych ilościach wprowadzenie do diety owoców, prowadzić może do problemów w gospodarce wapniowo fosforowej, uzupełnianie diety roślinożernych zwierząt produktami zwierzęcymi doprowadzi do otłuszczenia narządów wewnętrznych. Również brak zachowania cykli pór roku (pora sucha – pora deszczowa) ma ogromny wpływ na niepowodzenie w rozmnażaniu.
Jednakże możemy pokusić się na próbę rozmnożenia legwanów w naszym terrarium.
Dojrzałą parę legwanów lub jednego samca i kilka samic umieszczamy w dużym zbiorniku hodowlanym. Należy przygotować się na to, że para hodowlana może ulegać różnym kontuzjom począwszy od drobnych zadrapań do poważniejszych ran powstałych na karku, ogonie i łapach. Rany te mogą powstać na skutek ugryzień, co jest normalnym zjawiskiem u legwanów. Do kopulacji dochodzi najczęściej w grudniu i styczniu. Powtarzana jest ona zazwyczaj 1-4 razy. Samiec podczas kopulacji oplata ogonem ogon samicy wprowadza hemipenisa jednocześnie nierzadko gryząc ją w kark. Wygląda to dość drastycznie, ale to częsty rytuał i trzeba się liczyć z takim widokiem. Gdy w terrarium przebywa więcej niż jedna samica może z niewyjaśnionych dotąd względów dojść między nimi do prób kopulacji. Trzymanie dwóch samców w terrarium zwłaszcza w okresie godowym jest wykluczone.
Ciąża trwa 6-10 tygodni (zwykle 8-10). Pierwsze tygodnie objawiają się większym apetytem samicy. Na 4-5 tygodni przed zniesieniem jaj zwiększa się zapotrzebowanie na wodę. Krótko przed zniesieniem jaj można pokarm wzbogacić o białko zwierzęce. Ważną rzeczą jest skrzynia lęgowa z odpowiednio dobranym podłożem. Może to być plastikowy pojemnik lub drewniana skrzynka (stosunkowo niska) w której robimy niewielki otwór, taki, aby samica mogła dostać się do środka. Skrzynię wypełniamy torfem ( może również być wilgotny, dający się formować piasek) do połowy po to, by samica mogła kopać w nim norę. Warto pomyśleć o otwieraniu skrzyni z góry po to, by mieć do niej wgląd po złożeniu jaj. Samice są w tym okresie bardzo aktywne i należy się liczyć z tym, że część podłoża zostanie wyrzucona z pojemnika lęgowego na zewnątrz. Dobrze jest umieścić pojemnik na kablu lub macie grzewczej, aby zapewnić optymalną temperaturę 30 stopni. Zasada jest taka, że im bardziej skrzynia lęgowa przypomina naturalną norę z dość długim korytarzem tym lepiej. Sygnałem, że samica chce składać jaja jest to, że kopie w podłożu terrarium dużo intensywniej niż zwykle. Często na kilka dni wcześniej odmawia przyjmowania jedzenia i więcej pije. Jest dość gruba, bywa nawet, że można rozróżnić kształt jaj pod napiętą skórą. Samica znosi od 10 do 86 jaj (częściej 30-40). Wszystkie jaja znoszone są jednorazowo, przeważnie w nocy w czasie 2-4 godzin. Po zniesieniu jaj widok samicy jest często żałosny. Jest chuda w stosunku do tego jak wyglądała wcześniej, waży ok. 1/3 mniej, zmienia się niekiedy barwa skóry, może zwiększyć się pragnienie. Ten stan nie trwa zbyt długo i po krótkim (2-3 tygodnie) czasie samica wraca do formy. Zniesione jaja przenosimy delikatnie do inkubatora w którym podłożem jest torf z seramisem. Jaja szerokości ok. 30mm, długości do 40mm inkubujemy w temperaturze 28-30ºC i wilgotności 85-94%. Jaja powinny być zanurzone w podłożu 1/4 do 1/2 . Reszta musi wystawać nad powierzchnię. Zarówno zbyt duża wilgotność jak i zbyt suche podłoże prowadzą do tego, że jaja obumierają. Przybierają zielono-żółtą barwę . Trzeba je szybko usunąć. Przyczyną obumierania może być również zbyt uboga dieta samicy w ciąży (mało witamin i preparatów wapniowych). W czasie inkubacji nie wolno obracać jaj ! Część jaj może być niezapłodniona. Zazwyczaj są mniejsze i ważą do 10g. Młode wykluwają się po 64-117 dniach. (niektóre źródła podają czas inkubacji 70-90 dni). Ważą 8-16g, długość ciała 5,5-7cm, z ogonem 18-26cm. Czas wyklucia się młodych od momentu przebicia się przez skorupę jaja wynosi od kilku do kilkunastu godzin. Maluchy przebijają skorupkę jaja, potem wypoczywają, wystawiają łebek, a bywa, że nawet zasypiają. Należy im nie przeszkadzać, one same powinny opuścić skorupkę, chociaż w niektórych sytuacjach wskazana będzie delikatna ingerencja ze strony człowieka. Trzeba będzie im pomóc. Po opuszczeniu skorupki przenosimy młode delikatnie do sterylnego terrarium, w którym przebywają aż do całkowitego wchłonięcia pęcherzyka żółtkowego czyli około 1-2 dni. Młode zaczynają samodzielnie jeść po 6-9 dniach. Ważne jest jednak, aby już kilka godzin po wylęgu poić młode z pipetki lub umożliwić im zlizywanie kropel wody ze spryskanych nią liści. Dobrze jest rozpuścić w wodzie niewielką ilość preparatu wapniowego. Pojenie na początku wskazane jest 2 razy dziennie. Jako pierwszy pokarm wskazany jest posiekany mniszek lekarski (mlecz) z dodatkiem drobno potartej marchewki. Podstawowy pokarm dla młodych legwaników jest taki sam jak i dla dorosłych osobników. Głównie są to liście różnych roślin, jak też kiełki fasoli, lucerny, rzeżuchy, rzodkiewki i słonecznika z dodatkiem witamin i wapnia. Porcje są oczywiście proporcjonalne do wielkości zwierząt. Powinny być drobno posiekane. Warunki w terrarium dla młodych legwanów w niczym nie mogą odbiegać od warunków panujących w terrarium dla osobników dorosłych. Zdrowe, dobrze odżywione maluchy potrafią w ciągu 4 miesięcy osiągnąć wzrost 35-45 cm. Często mają wylinkę, a ilość zjadanego pokarmu jest zaskakująca.
Uwaga! Często u maluchów obserwuje się pożeranie odchodów, czemu nie należy przeciwdziałać. Pozwala to na ukształtowanie własnej flory bakteryjnej niezbędnej do trawienia pokarmów.
Ważną sprawą przed przystąpieniem do rozmnażania legwanów jest to, co mamy zamiar zrobić z nimi po wykluciu, jeśli zakończy się sukcesem. O tym musimy pomyśleć wcześniej, aby legwany dostały się do odpowiedzialnych hodowców, którzy są w stanie zapewnić im odpowiednie warunki. Z jednej samicy można otrzymać nawet do 30 młodych. Niestety niektóre z jajeczek, nawet te dobrze wyglądające, nie zawsze uszczęśliwią nas zdrowym, żywym noworodkiem. Bywa i tak, że w skorupce znajdziemy martwą, aczkolwiek dobrze już wykształconą jaszczurkę.
W dziale o rozmnażaniu zwracamy uwagę na jeszcze jeden istotny problem. Z różnych względów może dojść u samicy do zaburzeń związanych ze złożeniem jaj. Może to być np. psychiczna przyczyna, gdy nie stworzymy jej właściwych warunków lęgowych. Może być również i inna. Bez względu na przyczynę gdy zachodzi podejrzenie, że samica nie może złożyć jaj należy wykonać RTG jamy brzusznej. Wprawne oko weterynarza zobaczy na zdjęciu nierozwinięte kule żółtkowe jaj lub zalegające jaja. Bez chirurgicznej interwencji weterynarza samica padnie po 2-4 tygodniach. Wylanie zawartości jaj do jamy brzusznej legwana powoduje zapalenie otrzewnej. Zakażenie bakteryjne obejmuje ścianę jelit, płuca, wątrobę. Jedynym wyjściem jest wcześnie dokonany zabieg.
|
Dyskusje na forum:
Reklama:
|
|
